Cùng với sốt xuất huyết Dengue, cúm A hiện đang bùng phát, gây ra các biến chứng đe dọa tính mạng. Tuy nhiên, căn bệnh nhiễm vi rút này có thể cải thiện mà không cần dùng thuốc. Dưới đây là một số việc cần làm vì cúm A rất dễ nhầm với cảm lạnh thông thường.
BSCKI. NGUYỄN THỊ BÍCH THỦY
Trưởng khoa Khám bệnh, BVQT Minh Anh Cúm A là gì?
Cúm A là một loại vi rút gây ra bệnh cúm (cúm), một bệnh lây qua đường hô hấp rất dễ lây lan. Nếu mắc bệnh, nên nghỉ ngơi tại nhà và tránh lây nhiễm cho người khác. Tiêm phòng có thể bảo vệ chống lại bệnh cúm A.
Các loại vi rút cúm khác là cúm B và C. Cúm A và B là những căn bệnh phổ biến nhất gây ra bệnh cúm ở Úc theo các đợt bùng phát lớn và nặng. Cúm C có thể gây bệnh cho trẻ em tương tự như cảm lạnh thông thường.
Ngoài việc lây nhiễm sang người, vi rút cúm A có thể lây nhiễm sang động vật, bao gồm cả gia cầm (bệnh cúm gia cầm) và lợn (bệnh cúm lợn). Trong một số trường hợp, những loại cúm này có thể truyền sang người. Mặc dù bệnh cúm gia cầm có thể nghiêm trọng, nhưng số trường hợp được phát hiện ở người là rất nhỏ. Hầu hết những người được chẩn đoán mắc bệnh cúm gia cầm đều mắc bệnh từ những con gia cầm bị nhiễm bệnh và cho đến nay, không có bằng chứng nào cho thấy bệnh cúm gia cầm có thể truyền từ người sang người.
Triệu chứng cúm A
Không giống như cảm lạnh thông thường, triệu chứng của cúm thường xuất hiện đột ngột. Dấu hiệu phổ biến bao gồm: ho, chảy nước mũi hoặc nghẹt mũi, hắt xì, đau họng, sốt, đau đầu, mệt mỏi, ớn lạnh, nhức mỏi cơ thể.
Không nên tự ý điều trị cúm tại nhà khi triệu chứng nặng, kéo dài
Đôi khi, các triệu chứng cúm A có thể tự khỏi mà không cần can thiệp điều trị. Tuy nhiên, nếu các triệu chứng kéo dài hơn một tuần mà không cải thiện, bệnh nhân nên tới khám với bác sĩ để tránh những biến chứng nghiêm trọng xảy ra.
Đặc biệt là những người có hệ miễn dịch yếu dễ dẫn tới nguy cơ bị các biến chứng liên quan đến cúm như trẻ em, người trên 65 tuổi, phụ nữ có thai. Bệnh nhân cúm nếu không được điều trị có thể gây ra nhiễm trùng tai, tiêu chảy, buồn nôn, nôn, chóng mặt, đau bụng, đau ngực,hen suyễn, viêm phổi, viêm phế quản và gây ra các vấn đề về tim mạch.
Tôi phải làm gì khi mắc cúm A?
Các triệu chứng của cúm thường xuất hiện đột ngột nên trước khi tiến hành điều trị, người bệnh cần được đánh giá tình trạng sức khỏe để xác minh vi rút cúm bị nhiễm. Các xét nghiệm thường được sử dụng là xét nghiệm nhanh phân tử. Xét nghiệm này sẽ giúp phát hiện RNA của vi rút cúm trong vòng 30 phút hoặc ít hơn.
Tuy nhiên, để đảm bảo xác định chính xác loại vi rút cúm, bác sĩ sẽ phải kết hợp với các chẩn đoán khác dựa trên các triệu chứng của bệnh nhân. Kết quả không phải lúc nào cũng chính xác và bác sĩ có thể phải chẩn đoán dựa trên các triệu chứng hoặc các xét nghiệm cúm khác.
Trong một số trường hợp, các triệu chứng cúm A có thể tự khỏi khi nghỉ ngơi nhiều và uống nhiều nước. Trong các trường hợp khác, bác sĩ có thể kê đơn thuốc kháng vi-rút để chống lại nhiễm trùng.
Các đơn thuốc kháng vi-rút phổ biến bao gồm: zanamivir (Relenza), oseltamivir (Tamiflu), peramivir (Rapivab). Những loại thuốc này, được gọi là chất ức chế neuraminidase, làm giảm khả năng lây lan của virus cúm từ tế bào này sang tế bào khác, làm chậm quá trình lây nhiễm.
Mặc dù hiệu quả, những loại thuốc này có thể gây ra các tác dụng phụ như buồn nôn và nôn. Nếu bạn bắt đầu gặp bất kỳ triệu chứng nào trong số những triệu chứng này hoặc nếu tình trạng trở nên tồi tệ hơn, hãy ngừng sử dụng đơn thuốc và đến gặp bác sĩ ngay lập tức.
Một loại thuốc mới có tên baloxavir marboxil (Xofluza), được tạo ra bởi một công ty dược phẩm Nhật Bản, đã được Cơ quan Quản lý Thực & Dược phẩm Mỹ (FDA) phê duyệt tháng 10 năm 2018. Thuốc này giúp ngăn chặn vi-rút cúm sao chép. Điều trị bằng thuốc không kê đơn cũng có thể làm dịu các triệu chứng cảm cúm.
Về phòng ngừa, cách tốt nhất để ngăn ngừa bệnh cúm là tiêm chủng hàng năm. Mỗi mũi tiêm phòng cúm bảo vệ chống lại ba đến bốn loại vi rút cúm khác nhau xuất hiện trong mùa cúm năm đó. Các cách khác để ngăn ngừa lây lan căn bệnh này bao gồm: rửa tay thường xuyên, tránh đám đông lớn, đặc biệt là trong thời gian bùng phát dịch cúm, che miệng và mũi khi ho hoặc hắt hơi, ở nhà nếu bị sốt và ít nhất 24 giờ sau khi hết sốt.