Xử lý nguồn nước sinh hoạt, ăn uống khẩn cấp sau mưa bão

1. Xử lý nguồn nước sau mưa bão là việc làm cấp thiết

Sau mưa lũ,, nguồn nước bị nhiễm bẩn nặng chứa vô vàn vi khuẩn, vi-rút và ký sinh trùng, dẫn đến lan truyền các mầm bệnh. Điển hình là bệnh về da như mẩn ngứa, mụn nhọt, nấm chân tay, nước ăn chân, ghẻ lở... Các bệnh về đường ruột và đường tiêu hóa như tiêu chảy, dịch tả, thương hàn... Hay các bệnh liên quan tới mắt như đau mắt đỏ, mắt hột... và nhiều bệnh phụ khoa do tắm nước bẩn, sinh hoạt bẩn sau lũ.

Ở những vùng bị ngập nước, các nguồn nước, công trình cấp, thoát nước, công trình vệ sinh bị phá hủy làm tăng nguy cơ gây bệnh đường tiêu hóa, bệnh truyền nhiễm như tiêu chảy, dịch tả, lỵ, thương hàn... và các bệnh ngoài da. Vì vậy khử trùng nước ăn uống và sinh hoạt là việc làm cấp bách sau lũ, lụt xảy ra. Đây không chỉ là công việc của ngành y mà còn của toàn xã hội theo phương châm “nước rút đến đâu làm vệ sinh đến đó”.

2. Vài cách làm sạch nước uống khi khẩn cấp

Trong tình huống khẩn cấp khi dịch vụ cấp nước thường xuyên bị gián đoạn – như bão, lũ lụt hoặc vỡ đường ống nước – thì việc có nguồn cung cấp nước không chỉ quan trọng mà còn phải có cách xử lý nước phù hợp nếu cần.

Theo các chuyên gia về nước của UNICEF, ngay cả khi nước trông trong, nó vẫn có thể chứa các sinh vật có thể khiến bạn bị bệnh. Không chỉ con người thải ra các sinh vật khiến bạn bị bệnh, mà một số loài động vật cũng có các sinh vật trong ruột có thể khiến con người bị bệnh. Chính quyền địa phương có thể khuyến nghị chỉ sử dụng nước đóng chai, nước đun sôi hoặc nước đã khử trùng cho đến khi dịch vụ cấp nước thường xuyên được khôi phục.

Nước uống bị ô nhiễm là một trong số nhiều con đường mà con người có thể ăn phải các tác nhân gây bệnh từ phân. Một mối quan tâm chính khác là chất thải hóa học. Các phương pháp làm sạch nước phụ thuộc vào những gì bạn đang cố gắng xử lý, ví dụ như ô nhiễm do vi khuẩn hoặc hóa chất, mùi, màu, vị. “Một số chất ô nhiễm hóa học, chẳng hạn như florua và asen, có sẵn trong nước ngầm. Các chất ô nhiễm khác có thể xâm nhập vào nước thông qua các hoạt động của con người như sử dụng quá nhiều phân bón ở các khu vực chứa nước, xả nước ngầm bừa bãi, ô nhiễm môi trường” , chuyên gia UNICEF nhấn mạnh.

1. 3. Đun sôi

Một trong những cách dễ nhất và phổ biến nhất để đảm bảo nước an toàn để uống là đun sôi. Nhiệt độ cao sẽ tiêu diệt vi khuẩn và vi-rút; tuy nhiên, nó không loại bỏ bất kỳ cặn bẩn, bụi bẩn hoặc hạt nào. Đun sôi hoặc khử trùng sẽ không tiêu diệt được các chất gây ô nhiễm khác, chẳng hạn như kim loại nặng, muối và hầu hết các hóa chất khác. Nếu nước đục, hãy để nước lắng xuống và lọc qua vải sạch, khăn giấy hoặc bộ lọc cà phê.

Đun sôi nước trong ít nhất một phút đến ba phút. Để nước nguội tự nhiên và bảo quản trong các thùng chứa sạch có nắp đậy. Thêm một nhúm muối vào mỗi lít nước và đổ luân phiên nước từ thùng này sang thùng kia nhiều lần.

4. Lọc nước

Có thể lọc nước bằng cách cho nước đi qua một lớp cát và sỏi. Khi nước lọc qua cát, các hạt vật chất lơ lửng còn lại sẽ bị giữ lại trong lớp cát. Tuy nhiên, có nhiều bộ lọc gia dụng rất hữu ích để sử dụng. Có rất nhiều bộ lọc thương mại có thể loại bỏ mầm bệnh, vì vậy điều quan trọng là phải đọc nhãn và hiểu bộ lọc được thiết kế để loại bỏ những gì. Ví dụ, một số loại bỏ ký sinh trùng và vi khuẩn nhưng không loại bỏ được vi-rút vì vi-rút là những sinh vật nhỏ hơn nhiều.

5. Sử dụng bột Polyglu

Bột này là chất đông tụ làm từ đậu nành lên men giúp nước sạch hơn. Nó bám vào bụi bẩn và chất gây ô nhiễm, khiến bụi bẩn trong nước tách ra khỏi nước và chìm xuống. Một gam có thể xử lý tới 5 lít nước bị ô nhiễm; tuy nhiên, nước vẫn chưa được làm sạch hoàn toàn và vẫn cần phải lọc thêm để an toàn khi uống.

6. Khử trùng bằng hóa chất: Clo, iốt và thuốc tẩy

Bạn có thể khử trùng nước bằng viên nén có chứa clo, iốt, clo dioxit hoặc các chất khử trùng khác. Những viên nén này có bán trực tuyến hoặc tại các hiệu thuốc và cửa hàng bán đồ thể thao. Làm theo hướng dẫn trên nhãn sản phẩm vì mỗi sản phẩm có thể có nồng độ khác nhau. Nếu đi dã ngoại nên mua sẵn để mang đi dùng.

Để khử trùng nước, hãy thêm một phần dung dịch clo vào mỗi 100 phần nước bạn đang xử lý. Điều này tương đương với việc thêm (nửa lít) dung dịch clo vào 12,5 gallon nước (gần 50 lít). Nếu mùi clo quá nồng, hãy đổ nước từ thùng chứa sạch sang thùng chứa khác và để yên trong vài giờ trước khi sử dụng.

7. Viên iốt
Viên iốt làm cho hầu hết nước phù hợp, xét về mức độ vi khuẩn, để uống. Nên sử dụng viên iốt cho tiện lợi, riêng phụ nữ mang thai và những người có vấn đề về tuyến giáp nên tránh phương pháp này.

Cách sử dụng iốt đúng cách để làm sạch nước:

-Thêm 5 giọt cồn iốt 2% vào mỗi quart (1,13 lít) hoặc 1 lít nước mà bạn đang khử trùng.

- Nếu nước đục hoặc có màu, hãy thêm 10 giọt iốt.

- Khuấy và để nước yên trong ít nhất 30 phút trước khi sử dụng.

8. Tẩy nước

Nếu không thể đun sôi nước, hãy khử trùng nước bằng thuốc tẩy gia dụng. Chỉ sử dụng các sản phẩm thuốc tẩy clo thông thường, không mùi, phù hợp để khử trùng và vệ sinh theo chỉ dẫn trên nhãn. Không sử dụng thuốc tẩy có mùi thơm. Nếu nước đục, hãy để nước lắng xuống và lọc qua vải sạch, khăn giấy hoặc bộ lọc cà phê.

Cụ thể:

1. ►Dùng thuốc tẩy clo dạng lỏng mới hoặc thuốc tẩy clo dạng lỏng được bảo quản ở nhiệt độ phòng trong thời gian dưới một năm. Nhãn phải ghi rằng nó chứa 8,25 phần trăm natri hypoclorit. Thêm sáu giọt thuốc tẩy vào mỗi gallon nước (4,5 l) . Tăng gấp đôi lượng thuốc tẩy nếu nước đục, có màu hoặc rất lạnh.
2. ►Khuấy đều và để yên trong 30 phút. Nước phải có mùi clo nhẹ. Nếu không, hãy lặp lại liều lượng và để yên thêm 15 phút nữa trước khi sử dụng.
3. ►Nếu mùi clo quá nồng, hãy đổ nước luân phiên từ thùng sang thùng nhiều lần và để yên trong vài giờ trước khi sử dụng.