Nhiễm Helicobacter pylori, thủ phạm gây rối loạn tiêu hóa

1. Helicobacter pylori là gì?

Helicobacter pylori (H. pylori) là vi khuẩn xâm nhập và sống trong đường tiêu hóa của con người. Sau nhiều năm, gây lở loét niêm mạc dạ dày hoặc phần trên của ruột non. Đối với một số người, nhiễm trùng có thể dẫn đến ung thư dạ dày. Khoảng hai phần ba dân số thế giới có H. pylori trong cơ thể. Đối với hầu hết mọi người, nó không gây loét hoặc bất kỳ triệu chứng nào khác.

Trong nhiều thập kỷ, giới y khoa cho rằng người bị loét do căng thẳng, thức ăn cay, hút thuốc hoặc các thói quen sinh hoạt khác. Nhưng khi khoa học phát hiện ra H. pylori vào năm 1982, thì phát hiện thấy vi trùng này là nguyên nhân gây ra hầu hết các dạng loét dạ dày. Sau khi xâm nhập vào cơ thể nó sẽ tấn công niêm mạc dạ dày, lớp bảo vệ axit mà cơ thể sử dụng để tiêu hóa thức ăn. Một khi vi khuẩn đã gây ra đủ thiệt hại, axit có thể xâm nhập qua lớp niêm mạc, dẫn đến loét. Những thứ này có thể chảy máu, gây nhiễm trùng hoặc ngăn thức ăn di chuyển qua đường tiêu hóa.

Mọi người có thể nhiễm H. pylori từ thức ăn, nước hoặc đồ dùng hay tiếp xúc với nước bọt hoặc các chất dịch cơ thể khác của người bị nhiễm bệnh. Nhiều người bị nhiễm khi còn nhỏ, nhưng người lớn cũng có thể mắc bệnh. Khi nhiều người trên thế giới được tiếp cận với nước sạch và điều kiện vệ sinh, thì số bệnh sẽ giảm đi. Với những thói quen tốt, khoa học chúng ta có thể bảo vệ bản thân và con cái khỏi H. pylori.

2.Triệu chứng
 

Nếu bị loét, sẽ xuất hiện đau âm ỉ hoặc nóng rát ở bụng, cơn đau có thể giảm nhưng lại xuất hiện nhất là khi bụng đói. Nó có thể kéo dài trong vài phút hoặc hàng giờ.  Các dấu hiệu khác của loét tiêu biểu như đầy hơi, ợ hơi, không thấy đói, buồn nôn, nôn mửa, sụt cân không rõ nguyên nhân..

Các vết loét có thể chảy máu vào dạ dày hoặc ruột. Nhận trợ giúp y tế ngay lập tức nếu bạn có bất kỳ triệu chứng nào sau đây: phân có máu, đỏ sẫm hoặc đen, khó thở, chóng mặt hoặc ngất, rất mệt mỏi mà không có lý do, da nhợt nhạt, nôn ra máu hoặc giống như bã cà phê, đau bụng dữ dội, dữ dội. Tuy không phổ biến, nhưng nhiễm H. pylori có thể gây ung thư dạ dày. Ban đầu bệnh có ít triệu chứng như ợ nóng và người trong cuộc có thể nhận thấy đau bụng hoặc sưng, buồn nôn, không thấy đói, no sau khi bạn chỉ ăn một lượng nhỏ, nôn mửa, sụt cân không lý do…

3. Chẩn đoán

Bác sĩ sẽ hỏi về tiền sử bệnh, các triệu chứng và bất kỳ loại thuốc nào đã sử dụng. Sau đó, họ sẽ khám sức khỏe, bao gồm ấn vào bụng để kiểm tra xem có sưng, đau hoặc đau không và cho tiến hành xét nghiệm máu, phân. Kiểm tra hơi thở urê, người bệnh uống một loại chất lỏng đặc biệt có chất gọi là urê. Sau đó, bạn sẽ thở vào một chiếc túi mà bác sĩ sẽ gửi đến phòng thí nghiệm để kiểm tra. Nếu bị nhiễm H. pylori, vi khuẩn này sẽ biến đổi urê trong cơ thể bạn thành carbon dioxide, và các xét nghiệm trong phòng thí nghiệm sẽ cho thấy hơi thở của bạn có nồng độ khí cao hơn bình thường. Ngoài ra bác sĩ còn có thể cho tiến hành nội soi đường tiêu hóa trên, xét nghiệm GI trên, chụp cắt lớp vi tính (CT). Nếu bị nhiễm H. pylori, bác sĩ cũng có thể xét nghiệm ung thư dạ dày cho bạn  như xét nghiệm máu, xét nghiệm máu ẩn trong phân, sinh thiết, chụp CT hoặc chụp cộng hưởng từ (MRI)…

4. Điều trị và phòng ngừa H. pylori

Nếu bị loét do H. pylori gây ra, thì cần điều trị để tiêu diệt vi trùng, chữa lành niêm mạc và ngăn vết loét quay trở lại. Thường mất 1 đến 2 tuần điều trị để khỏi bệnh. Bác sĩ có thể cho dùng một số loại thuốc khác nhau như kháng sinh  như amoxicillin, clarithromycin (Biaxin), metronidazole (Flagyl), tetracycline (Sumycin) hoặc tinidazole (Tindamax). Thuốc làm giảm lượng axit trong dạ dày, thuốc ngăn chặn chất hóa học histamin, khiến dạ dày tạo ra nhiều axit hơn. Nếu không dùng thuốc kháng sinh đúng cách, vi khuẩn có thể trở nên kháng  thuốc, khiến cho việc điều trị nhiễm trùng trở nên khó khăn hơn. Khoảng 1-2 tuần sau khi kết thúc điều trị, bác sĩ hẹn kiểm tra lại hơi thở hoặc phân để xem còn nhiễm trùng không.

Về phòng ngừa nhiễm H. pylori: Nên rửa tay sau khi đi vệ sinh và trước khi chuẩn bị hoặc ăn uống. Tránh thức ăn hoặc nước không vệ sinh, nên ăn chín uống sôi, tránh thức ăn cay nóng. Kiểm soát căng thẳng, cải thiện chế độ ăn uống, tránh xa hút thuốc, rượu bia, chất kích thích…